एजेन्सी । क्यान्सर कहाँ भएको छ र कति बढेको छ भन्ने आधारमा यसलाई चार चरणमा विभाजन गरिएको छ । स्टेज अनुसार उपचार पनि गरिन्छ । यो रोग जति चाँडो पत्ता लाग्छ, बाँच्ने सम्भावना त्यति नै बढी हुन्छ ।
क्यान्सर एक डरलाग्दो र घातक रोग हो । समयमै पहिचान भयो भने बाँच्ने सम्भावना हुन्छ, तर त्यसो भएन भने अलि(अलि मानिसको ज्यान लिन्छ ।
यदि कुनै रोगी क्यान्सरको अन्तिम चरणमा पुग्छ भने अवस्था यति खराब हुन्छ कि मृत्यु निश्चित मानिन्छ। यो रोगले मानिस आर्थिक रुपमा मात्र होइन मानसिक रुपमा पनि पूर्ण रुपमा टुक्रिन्छ ।
आजकल क्यान्सर बारे धेरै चेतना फैलिएको छ । जसका कारण मानिसहरु समयमै चेकअप र परीक्षणका लागि आउने गरेका छन् । यो रोगको बारेमा जानकारी पनि धेरै बढिरहेको छ। तर, धेरैजसो मानिसलाई अझै थाहा छैन कि क्यान्सर शरीरभित्र कसरी बढ्न थाल्छ ।
क्यान्सर कहिले हुन्छ ?
कोशिकाको असामान्य वृद्धिका कारण यो रोग लाग्ने गर्छ । हाम्रो शरीर भित्र कोशिकाहरू एक नियन्त्रित तरिकाले बढ्छ र केहि समय पछि तिनीहरू स्वतः नष्ट हुन्छन् । तिनीहरूको ठाउँमा नयाँ र स्वस्थ कोशिकाहरू आउँछन् । तर क्यान्सरको अवस्थामा, कोशिकाहरूको यो क्षमता गुम्छ र तिनीहरू अनियन्त्रित रूपमा बढ्न थाल्छन् ।
क्यान्सर कति खतरनाक छ ?
क्यान्सर कहाँ भएको छ र कति बढेको छ भन्ने आधारमा यसलाई चार चरणमा विभाजन गरिएको छ । स्टेज अनुसार उपचार पनि गरिन्छ । यो रोग जति चाँडो पत्ता लाग्छ, बाँच्ने सम्भावना त्यति नै बढी हुन्छ। यसमा उपचार खर्च पनि कम हुन्छ । नियमित जाँच गराएर क्यान्सर पत्ता लगाउन सकिन्छ ।
शरीरमा क्यान्सर कसरी विकास हुन्छ ?
पहिलो चरण
क्यान्सर आनुवंशिक उत्परिवर्तनबाट सुरु हुन्छ, जसमा डीएनएमा परिवर्तन हुन्छ । यो परिवर्तन पारिवारिक इतिहास वा आनुवंशिक पनि हुन सक्छ । कहिलेकाहीँ वातावरणीय कारकहरू पनि यसको लागि जिम्मेवार हुन सक्छ । यसमा धुम्रपान, रक्सी वा विकिरण समावेश हुन सक्छ ।
दोस्रो चरण
जब आनुवंशिक परिवर्तनहरू हुन्छन्, कोशिकाहरू असामान्य रूपमा विकास गर्न थाल्छन् । यी कक्षहरू नियन्त्रण बाहिर जान्छन् र अनियन्त्रित रूपमा विभाजन गर्न थाल्छन् ।
तेस्रो चरण
जब असामान्य कोशिकाहरू जम्मा हुन्छन्, तिनीहरूले ट्युमर बनाउँछन् । ट्युमर दुई प्रकारका हुन्छन्। बेनिन भनेको गैर क्यान्सर र घातक भनेको क्यान्सर हो ।
चौथो चरण
जब क्यान्सर कोशिकाहरू ट्युमरबाट फैलिन थाल्छन्, तिनीहरू रक्तप्रवाह वा लिम्फेटिक प्रणाली मार्फत शरीरका अन्य भागहरूमा जान्छन्। यो प्रक्रिया मेटास्टेसिस भनिन्छ ।
